Czym jest gwarancja kontraktowa i kiedy się ją stosuje?

Gwarancja kontraktowa to rodzaj zabezpieczenia, które chroni jedną stronę umowy – zazwyczaj zamawiającego – przed ryzykiem niewywiązania się z warunków kontraktu przez drugą stronę, najczęściej wykonawcę.

Inaczej mówiąc: to pisemne zobowiązanie trzeciej strony (np. banku lub instytucji finansowej), że w przypadku problemów – np. niedotrzymania terminu, nieprawidłowego wykonania prac czy nieoddania zaliczki – wypłaci określoną kwotę odszkodowania.

Rodzaje gwarancji kontraktowych

Istnieje kilka typów gwarancji kontraktowych, w zależności od momentu i celu ich zastosowania.

• Gwarancja należytego wykonania kontraktu - zapewnia, że wykonawca zrealizuje umowę zgodnie z ustaleniami – terminowo, zgodnie z jakością i zakresem.
• Gwarancja zwrotu zaliczki - jeśli inwestor wypłaca zaliczkę, taka gwarancja zabezpiecza jej odzyskanie w razie niewywiązania się z umowy przez wykonawcę.
• Gwarancja usunięcia wad i usterek - chroni inwestora po zakończeniu projektu – daje pewność, że ewentualne wady zostaną naprawione w okresie rękojmi lub gwarancji.
• Gwarancja przetargowa (wadium) - wymagana często przy przetargach publicznych. Potwierdza, że wykonawca jest poważnym uczestnikiem i wywiąże się z obowiązków, jeśli wygra przetarg.

Kiedy się stosuje gwarancje kontraktowe?

Gwarancje kontraktowe są bardzo popularne w:

• branży budowlanej, np. przy dużych inwestycjach infrastrukturalnych,
• eksportowych kontraktach handlowych,
• zamówieniach publicznych, gdzie są często wymagane jako element przetargu,
• projektach finansowanych z funduszy unijnych, gdzie konieczne są dodatkowe zabezpieczenia.

Gwarancja kontraktowa: przykład 

Polska firma budowlana podpisuje kontrakt z inwestorem z Niemiec. Aby ten czuł się bezpieczniej, żąda gwarancji, że jeśli prace nie zostaną wykonane na czas – odzyska część środków. Firma występuje więc do Rydzowski Ubezpieczenia o gwarancję należytego wykonania. Dzięki temu, obie strony mają większy komfort współpracy.

Jakie ryzyka zabezpieczają gwarancje kontraktowe? 

Gwarancja kontraktowa pozwala zabezpieczyć się na wypadek:

• niewykonania umowy lub opóźnienia,
• braku zwrotu zaliczki, gdy kontrakt nie ruszy,
• nieusunięcia wad lub usterek po zakończeniu projektu,
• nieuczciwego podejścia wykonawcy (np. złożenie oferty przetargowej bez zamiaru realizacji).

Dzięki gwarancji, zamawiający może być spokojniejszy – wie, że w razie problemów odzyska pieniądze.

Koszty gwarancji kontraktowych - co wpływa na cenę?

 Gwarancja kontraktowa nie jest darmowa – ale też nie musi być droga. Koszt zależy od kilku czynników:

• Wysokość gwarantowanej kwoty – im większe zobowiązanie, tym wyższa opłata.
• Okres trwania gwarancji – liczy się każdy dzień obowiązywania.
• Rodzaj gwarancji – np. przetargowa jest tańsza niż gwarancja wykonania.
• Zabezpieczenia – np. czy firma może wnieść weksel, zastaw, poręczenie.

Ceny gwarancji kontraktowych najczęściej wyrażane są procentowo. 

Czy gwarancja kontraktowa jest obowiązkowa? 

Zastanawiasz się, kiedy gwarancja kontraktowa jest wymagana? Zazwyczaj jest tak:

• w zamówieniach publicznych – na mocy przepisów prawa, 
• w dużych kontraktach inwestycyjnych – jako warunek umowy, 
• w projektach finansowanych ze środków UE – jako zabezpieczenie realizacji. 

Obowiązkowa nie jest natomiast w relacjach B2B, gdzie strony ustalają warunki samodzielnie czy w mniejszych kontraktach, gdzie nie ma dużego ryzyka. W praktyce jednak wielu zamawiających nie podpisze umowy bez gwarancji, bo chroni ona ich interesy i daje realne zabezpieczenie.

Czy warto skorzystać z gwarancji kontraktowej?

Z punktu widzenia przedsiębiorcy, gwarancja kontraktowa to skuteczne narzędzie budowania zaufania i wiarygodności wśród kontrahentów. Może przesądzić o zdobyciu kontraktu, szczególnie w sektorze publicznym lub na rynkach zagranicznych. Dlaczego warto skorzystać z gwarancji kontraktowych?

• Zwiększa szanse na zdobycie zamówienia. 
• Buduje profesjonalny wizerunek. 
• Chroni przed ryzykiem, dzięki czemu obie strony czują się bezpieczenie.
• Gwarancja kontraktowa jest często tańsza niż inne formy zabezpieczenia. 

Choć wymaga przygotowania, dokumentów i opłat – może przynieść realne korzyści finansowe i biznesowe. Zwłaszcza przy dużych projektach, gwarancja kontraktowa to nie koszt – to inwestycja w bezpieczeństwo i rozwój firmy.

Przeczytaj także: co to jest gwarancja ubezpieczeniowa, koszt gwarancji ubezpieczeniowej, gwarancja ubezpieczeniowa a bankowa